Projekt LiBri
Jednym z największych wyzwań, z jakimi mierzą się obecnie społeczeństwa europejskie, w tym Polska, jest integracja osób z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa.
Według danych Agencji Unii Europejskiej ds. Azylu (EUAA) w 2022 roku kraje UE otrzymały 966 000 wniosków o ochronę międzynarodową – jest to liczba o połowę wyższa niż w 2021 roku i najwyższa od roku 2016. Z powodu wojny w Ukrainie w Europie przebywa ponad 8 milionów osób przybyłych z tego kraju. Konflikty toczące się w różnych miejscach świata, a także zmiany klimatyczne to czynniki wpływające na narastanie zjawiska migracji.
Problemy, z jakimi borykają się na co dzień osoby z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa, to między innymi nauka języka, edukacja dzieci i dorosłych, nieznajomość prawa i zasad działania instytucji publicznych oraz ksenofobiczne nastroje w społeczeństwie. Niezbędne są systemowe mechanizmy umożliwiające integrację w społeczności osób nowo przybyłych oraz budowanie relacji z mieszkańcami i mieszkankami państw przyjmujących.
Potrzebujemy nowego, strategicznego podejścia w organizowaniu usług skierowanych do osób z doświadczeniem migracji i prowadzeniu działań wspierających te osoby.
W strategii migracyjnej Polski na lata 2025-2030, przyjętej przez rząd RP w październiku 2024 r., zaznaczono kluczową rolę samorządu oraz organizacji społecznych w polityce integracyjnej.
Wskazano na wartość unikatowego doświadczenia we wspieraniu osób uchodźczych, jakie zdobyła cała Polska dzięki powszechnej mobilizacji społecznej po pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę. Podkreślono rolę współpracy trzech aktorów instytucjonalnych: rządu, samorządów i organizacji pozarządowych w planowaniu działań integracyjnych.
Dokument pt. „Odzyskać kontrolę. Zapewnić bezpieczeństwo. Kompleksowa i odpowiedzialna strategia migracyjna Polski na lata 2025-2030”, przyjęty na podstawie uchwały Rady Ministrów w dn. 15.10.2024 r., jest dostępny na stronie: https://www.gov.pl/web/premier/odzyskac-kontrole-zapewnic-bezpieczenstwo—strategia-migracyjna-na-lata-2025—2030
Projekt LiBri jest próbą odpowiedzi na wymienione wyżej wyzwania i potrzeby. Naszym celem jest pomoc w opracowaniu i wdrożeniu lokalnych strategii, które – korzystając z doświadczeń i potencjału bibliotek publicznych – będą wzmacniać procesy integracji osób spoza Unii Europejskiej (tzw. obywateli państw trzecich) z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa.
Dlaczego biblioteki?
W krajach Unii Europejskiej działa ponad 65 000 bibliotek publicznych. Biblioteka jest bezpłatną usługą publiczną, skierowaną do wszystkich mieszkańców i mieszkanek. Często funkcjonuje ona jako miejsce kontaktu dla osób nowo przybyłych do danej miejscowości.
Biblioteki zapewniają dostęp do informacji, kultury oraz usług oferowanych przez inne instytucje publiczne. Pełnią również funkcję ośrodków edukacji pozaformalnej, umożliwiając mieszkańcom i mieszkankom uczenie się przez całe życie.
Biblioteka to bezpieczna przestrzeń. To również instytucja neutralna światopoglądowo, ciesząca się powszechnym zaufaniem. Biblioteki funkcjonują jako miejsca spotkań i dialogu, są otwarte dla wszystkich osób, które chcą rozmawiać na tematy ważne dla swojej społeczności.
Biblioteki nieustannie ewoluują, dostosowują swoją ofertę do aktualnych warunków, odpowiadają na potrzeby i wyzwania, wprowadzają nowe usługi, również dla osób z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa, realizują działania międzykulturowe.
Biblioteka to dobry partner dla samorządu oraz innych instytucji i organizacji działających lokalnie. Wykorzystując doświadczenia, zasoby i potencjał bibliotek można działać skuteczniej i lepiej odpowiadać na wyzwania.
Projekt “LiBri: biblioteki i lokalne partnerstwa na rzecz integracji i włączenia osób z doświadczeniem migracji i uchodźstwa w Europie” jest realizowany przez partnerstwo w składzie:
Bibliothèques Sans Frontières (BSF, lider, Francja) i włoski oddział BSF Italia, Association Nationale des Villes et Territoires Accueillants (ANVITA, Francja), Kultūras informācijas sistēmu centrs (KISC, Łotwa), European Bureau of Library, Information and Documentation (EBLIDA, Holandia), Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego (FRSI, Polska), Asociația Comunitățile Viitorului (ACV, Rumunia).
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji 2021-2027.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji 2021-2027.
Czym zajmujemy się w projekcie LiBri?
Planujemy utworzenie ok. 50 lokalnych partnerstw (i wypracowanie 50 lokalnych strategii integracji) w pięciu krajach: Francja, Łotwa, Polska, Rumunia, Włochy.
Materiały i doświadczenia z projektu będziemy upowszechniać m.in. na platformie E-PANEMA, dzięki czemu można będzie je powielać i dostosowywać w innych krajach europejskich, zainteresowanych wspieraniem integracji obywateli państw trzecich na poziomie lokalnym.
Gromadzimy i opracowujemy dobre praktyki – przykłady lokalnych inicjatyw wspierających osoby z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa, realizowanych przez biblioteki, samorządy lokalne i organizacje pozarządowe.
Analizujemy krajowe, regionalne i lokalne polityki oraz już istniejące strategie lub plany dotyczące integracji osób z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa.
Opracowujemy materiały edukacyjne, które pomogą w planowaniu i wdrażaniu systemowych rozwiązań, umożliwiających i wspierających integrację osób z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa w lokalnej społeczności.
Pomagamy nawiązywać lokalne partnerstwa z udziałem bibliotek.
Uczymy procesów strategicznych opartych na partycypacji zainteresowanych osób, organizacji i instytucji.
Wespół z lokalnymi partnerstwami przygotowujemy i wspieramy we wdrażaniu lokalnych strategii integracji.
Upowszechnimy w innych krajach europejskich metodologię wspierania integracji osób z doświadczeniem migracji lub uchodźstwa, wypracowaną w ramach projektu.
Harmonogram
Rekrutacja partnerstw
(listopad 2024 – styczeń 2025)
4 fazy przygotowania lokalnych strategii
(styczeń-wrzesień 2025)
Faza 1 – Analiza i ocena potrzeb lokalnych;
Faza 2 – Myślenie strategiczne i budowanie strategii;
Faza 3 – Wizyty studyjne w miejscowościach z sukcesem prowadzących procesy integracyjne;
Faza 4 – Hackathony lokalne. Przygotowanie i wdrożenie lokalnej strategii/planu strategicznego.